Odwiedź nas

Wszy

Wszy. Zasuszone osobniki wszy głowowej i ich jaja znaleziono we włosach człowieka, który żył 9000 lat temu w jaskini Nahal Hemar, niedaleko Morza Martwego, a także we włosach egipskich mumii. Już w XVI p.n.e. podano sposób stosowania środka przeciwko wszom, który wyrabiano z mączki daktylowej. O wszach pisano w Biblii jako o trzeciej pladze egipskiej, która nawiedziła Egipt po tym, jak faraon odmówił prośbie Mojżesza, ażeby uwolnić Izraelitów. Suche osobniki wszy wyizolowano też z gęstych grzebieni, które używano z dobrym skutkiem przynajmniej 3500 lat temu, a wyglądem przypominające dzisiejsze.

Rodzaj wesz (Pediculus) obejmuje kilka gatunków owadów doskonale przystosowanych do pasożytniczego trybu życia. Ich ciało jest spłaszczone grzbietowo-brzusznie i pozbawione skrzydeł. Kłujka służąca do pobierania krwi mieści się w specjalnej torebce wewnątrz głowy i jest zbudowana z czterech sztylecików. W okolicy otworu gębowego występuje mały stożek gębowy z wieńcem ząbków.

Pobieranie pokarmu rozpoczyna się od zamocowania się wszy w skórze żywiciela za pomocą zębów, po czym następuje wprowadzenie ostrej kłujki w głąb skóry. Jeśli nie trafi w naczynie krwionośne kłujką, wyciąga je i bez zmiany położenia głowy ponownie wprowadza w ciało, ale pod innym kątem. Czynność ta trwa nawet kilka minut, aż w końcu kłujka owada przebije naczynie krwionośne. Z gruczołów ślinowych wydzielane są do ranki różne substancje, a wśród nich te, które zapobiegają krzepnięciu krwi. Pobieranie krwi lub płynów tkankowych do gardzieli odbywa się przez utwardzony chityną kanał. Ssanie odbywa się szybko. Wesz pobiera bardzo dużo krwi, często więcej niż jej masa ciała. Wypełnia nią cały swój przewód pokarmowy. W trawieniu pobranej krwi pomagają jej mikroorganizmy symbiotyczne, którymi są drożdże lub bakterie zasiedlające mycetocyty, specjalne komórki znajdujące się w przewodzie pokarmowym wszy. Symbionty dostarczają wszom niezbędnych dla nich witamin.

Welcome to cheap replica football shirts 2020-2021 shop Pro football shirts provide football shirts uk cheap at incredible prices,Sale replica football shirts, kit & training wear with up to 70% off select https://www.arwenfootballshirts.com/. As the football from china online Shop, we offer cheap football shirts thailand quality. Browse cheap football shirts from less than £15. Find authentic International and club shirts http://www.arwenfootballshirts.com/ at low prices. Get the big brands for less, now! Buy Cheap Football Shirts in our Football Clearance Sale! Great deals on the latest kits. Adult, womens & kids sizes. Shirt printing www.arwenfootballshirts.com available. Fast worldwide delivery. View our HUGE range of cheap football kits for your football team. As the UK?s leading team wear supplier we supply quality football kits at affordable prices. Big range of Nike, Adidas, New Balance, Under Armour, Puma and other branded football Cheap football shirts apparel clearance. Training wear from many European clubs. Welcome to The Home of Football. Cop new season shirts and supporting shorts, socks and training wear from the world’s hottest football clubs. With discounts on all football kits, you’ll find kits for all budgets. Team kits from Nike, adidas, Joma & more. Shirts, shorts, socks with print name.

Odnóża wszy są tak wykształcone, że służą im do wspinania się po włosach, nitkach odzieży i do utrzymywania się na powierzchni ciała gospodarza. Ich stopy kończą ruchome pazurki, które razem z palcowatym wyrostkiem goleni tworzą zgrabny narząd czepny, pozwalający owadom utrzymywanie się na włosach.

U wszy ludzkiej wyróżnia się dwie jej odmiany: wesz głowową i ubraniową. Owady te bardziej różnią się sposobem życia niż wyglądem. Wesz głowowa, Pediculus humanus var. capitis, zasiedla skronie i okolice głowy za uszami, ale również może zajmować inne owłosione części ciała. Wesz ubraniowa (Pediculus humanus var. corporis) natomiast jest znajdowana w ubraniach z wełny lub bawełny, które mają najbliższy kontakt z ciałem (bielizna), ale może być też bezpośrednio na ciele napastowanego człowieka.

Są pospolitymi pasożytami zewnętrznymi ludzi mieszkających w krajach tropikalnych i w rejonach o klimacie umiarkowanym. Pasożytuje na człowieku od niepamiętnych czasów. Już w starożytności wyrabiano grzebienie o wąskim rozstępie między zębami, aby usuwać z włosów jaja wszy, zwane gnidami. Wtedy to kobiety czesały włosy, aby pozbyć się pasożytów, a nie dla poprawienia wyglądu.

Wesz ubraniowa spędza większość życia w bieliźnie przy ciele człowieka, ale przemieszcza się na ciało kilkakrotnie w ciągu dnia i nocy, aby pobrać krew z miejsc miękkich i zgiętych. Ssie krew w ilości 1-2 mg podczas jednego posiłku, który trwa 20 minut. Codziennie samica składa po 6-8 (do 14) jaj na włókna tkaniny, najczęściej przy fałdach i szwach w okolicy kołnierza, pasa, barków i pod pachami, gdzie temperatura jest stosunkowo wysoka i waha się w małym zakresie. Nigdy nie ma jaj złożonych bezpośrednio na ciele. W ciągu życia samica produkuje około 300 jaj. Jaja są owalne, białawe, długości około 0,8 mm.

W temperaturze 35oC z jaj po 5 dniach wylęgają się larwy, nazywane też nimfami. Temperatury niższe niż 20oC hamują wylęgalność jaj. Larwy przebywają w ubraniu przy skórze w jednym miejscu, ale po uzyskaniu dojrzałości mogą przemieszczać się w inne rejony ciała. Jeśli ubranie nie jest zdejmowane z ciała, larwy kończą rozwój już po 8-9 dniach. Są bardzo wrażliwe na brak pokarmu i niskie temperatury. Giną po kilku dniach, gdy znajdą się w zdjętym z ciała ubraniu.

Występują licznie w północnych krajach klimatu umiarkowanego, tam, gdzie ludzie żyją w warunkach o niskiej higienie, w mieszkaniach źle ogrzewanych i nie zmieniają często ubrań. Wesz ubraniowa towarzyszy człowiekowi w czasach wojny, głodu i różnych innych kataklizmów. Częsta jest w ubraniach ludzi żyjących w przegęszczonych pomieszczeniach o niskiej higienie, u bezdomnych i pogrążonych w nędzy. Ludzie zarażają się wszą ubraniową wtedy, gdy używają te same ubrania, zasiedlone owadem.

Wesz głowowa. Samica wszy głowowej produkuje do 150 jaj, które przykleja do włosów w pobliżu skóry. Po 8 dniach z jaj wychodzą larwy. Te jaja (gnidy), które są znajdowane w odległości kilku centymetrów od skóry, są najczęściej wyklute, gdyż znalazły się w oddali od skóry w wyniku ich wzrostu w okresie inkubacji. Larwy pobierają krew przed każdym linieniem. Trzy stadia larwalne kończą rozwój po około 3 tygodniach. W warunkach doświadczalnych wykazano, że rozwój jaj i larw jest wyraźnie uzależniony od temperatury i wilgotności powietrza; optymalne warunki to temperatura 29-34oC i wilgotność względna powietrza wynosząca 70-90%.

Do zarażenia się ludzi dochodzi podczas fizycznego kontaktu z osobą zarażoną. Dzieje się to najczęściej wśród uczniów w szkole podstawowej, gdzie spotykają się dzieci z różnych domów, wymieniają między sobą grzebienie, szczotki do włosów, ręczniki, czapki i inne ubrania.

Wesz łonowa, Pthirus pubis, ma wyraźnie powiększone odnóża II i III pary, przypominając wyglądem kraba. Jest wyjątkowo dobrze przystosowana do chwytania się włosów człowieka i innych zwierząt. Zasiedla włosy łonowe, ale także owłosienie na piersiach lub na ramionach. Rzadko opuszcza te owłosione miejsca. Do zakażenia dochodzi poprzez zabłąkane włosy, do których przyklejone są jaja pasożyta, ale najczęściej podczas kontaktów intymnych.

Samica składa 30-50 jaj, które są mniejsze niż u wszy głowowej, ale do włosów są przyklejane szeroka warstwą cementową. Rozwój jaj trwa 5-8 dni. Z jaj wylęgają się larwy, które są podobne do osobników dorosłych, lecz różnią się nie tylko wielkością, ale także niedorozwojem narządów układu rozrodczego, budową bioder, liczbą guzków odwłokowych i rozmieszczeniem szczecin. Rozwój stadiów larwalnych trwa 15-17 dni. Zapłodnione samice składają jaja po dwóch dniach po ostatniej lince. Osobniki dorosłe przeżywają poza żywicielem w temperaturze 15oC i w wilgotnym środowisku przez 40-44 godzin, zaś w suchym tylko 24-30 godzin, ale to wystarcza, aby zarazić się tym pasożytem w sklepie, np. podczas przymierzania spodni.

Wesz łonowa przyczepiona aparatem gębowym do skóry człowieka, blisko nasady włosów, i pozostaje przez wiele dni w jednym miejscu. Od czasu do czasu pobiera krew, ale nie napija się do końca. Po pobraniu krwi przebywa na skórze człowieka. Jej ciało przylega płasko do powierzchni skóry, co zapobiega oderwaniu w czasie poruszania się zarażonego.

Wszy łonowe opuszczają człowieka w czasie jego małej aktywności, np. podczas snu. Wędrówkom w poszukiwaniu partnera do kopulacji sprzyja wysoka temperatura i wysoka wilgotność w łóżku, w którym przebywa człowiek. Dlatego do zakażenia tym pasożytem dochodzi najczęściej w czasie kontaktów płciowych lub w czasie spania w jednym łóżku z osobą chorą na wszawicę. Wszawica szerzy się także drogą pośrednią przez używanie wspólnych ubrań.

Ukłucia wszy powodują silne swędzenie, a u osób wrażliwych nawet poważne uczulenia, których objawy utrzymywać się mogą przez wiele dni. Drapanie miejsc ukłutych może być przyczyną wtórnych zakażeń bakteryjnych, egzemy, stanów zapalnych.

W miejscu ukłucia wszy głowowej tworzą się po kilkunastu godzinach lub kilku dniach silnie swędzące grudki zapalne. Zdrapane grudki mogą ulegać wtórnym zakażeniom bakteryjnym. Z ranek sączy się surowiczo-ropna wydzielina, która zasychając tworzy strupy. U osób brudnych i zaniedbanych pod względem higieny może powstać tzw. kołtun, które tworzą włosy zlepione brudem, kałem wszy i gnidami oraz ropną wydzieliną skóry. Wszy tworzące kołtun wydzielają do niego feromony, które wabią w to miejsce inne osobniki.

Czas trwania wszawicy głowowej u chorego można określić na podstawie położenia gnid na włosie. Jaja są przyczepiane do włosa przy powierzchni skóry, od której oddalają się w miarę jego wzrostu.

Wesz odzieżowa powoduje najpierw zaczerwienienie skóry, a później w miejscu ukłucia czerwone swędzące grudki, które układają się na ciele wzdłuż przylegania szwów do ubrania skóry. Świąd i drapanie sprzyjają wtórnym zakażeniom bakteryjnym. Mogą tworzyć się bardzo drobne blizny otoczone odbarwioną lub przebarwioną skórą.

Kał wszy jest silnym alergenem i wywołuje dychawicę oskrzelową u osób wrażliwych.

Podczas pobierania krwi wesz ludzka może przenosić zarazki chorobotwórcze powodujące dur powrotny, dur wysypkowy (czyli tyfus plamisty), tularemię, a także grzybice. Zakażenie tymi chorobami może wystąpić za pośrednictwem kału wszy, który podczas drapania jest mechanicznie wcierany w skórę lub poprzez zgniecenie wszy, kiedy uwalniają się bakterie z wnętrza jej przewodu pokarmowego. W czasie kataklizmów wojennych konieczne jest ich zwalczanie, gdyż biorą udział w rozprzestrzenianiu się wielu groźnych chorób, w tym gorączki okopowej wywoływanej przez Rickettsia quintana. Okres inkubacji choroby trwa 10-30 dni. Najczęściej po nim następuje nagły wzrost temperatury z bólami głowy, pleców i nóg (stąd nazwa: gorączka goleniowo-kostna). Gorączka powtarza się co 4 lub 5 dni, jej długość i przebieg są zmienne. U wielu chorych pojawiają się na ciele różowe plamki, które utrzymują się od kilku godzin do kilku dni.

Ssanie wszy łonowej wywołuje świąd w miejscach pasożytowania, najczęściej na wzgórku łonowym i wewnętrznej powierzchni ud. Drapanie tych miejsc powoduje uszkodzenia skóry, pojawiają się przeczosy skórne, nadżerki i krosty. Krosty mogą osiągnąć nawet wielkość grochu i zawierać ropę.